جرمگیری عمیق دندان یا همان تسطیح سطح ریشه (Root surface leveling) یکی از روش‌های تخصصی پاکسازی لثه و مقابله با بیماری پریودنتال است. برخلاف جرمگیری سطحی، در این روش به پاکت‌های زیر لثه‌ای دسترسی پیدا کرده و با حذف باکتری‌ها و صاف‌کردن سطح ریشه، شرایط اتصال مجدد لثه به دندان فراهم می‌شود. این تکنیک درمانی، اغلب به‌عنوان اولین خط دفاعی در برابر پریودنتیت متوسط تا شدید استفاده می‌شود.
در صورتی که مبتلا به بیماری مزمن پریودنتال باشید تغییراتی، مانند تجمع باکتری در دندان‌هایتان رخ می‌دهد. در چنین مواردی دندانپزشکان با جرمگیری دندان مشکل را برطرف می‌کنند. در این مقاله قصد داریم شما را با مزایا و پروسه انجام جرم گیری دندان آشنا کنیم.
جرم گیری عمیق دندان و تسطیح سطح ریشه چیست؟
جرم گیری دندان و تسطیح سطح ریشه (Tooth scaling and root planing) اصطلاح کاملی است که دندانپزشکان برای توصیف پاکسازی عمیق دندان استفاده می‌کنند. این روش شباهت نسبی به تمیزکردن معمولی دندان دارد، با این تفاوت که به عمق بیشتری در زیر لثه‌های شما می‌رسد. این تکنیک یک درمان غیرجراحی و معمولاً اولین خط درمان برای بیماری خفیف تا متوسط لثه است.
برای مشاوره و رزرو وقت از یکی از راه‌های زیر اقدام کنید.
"*" indicates required fields
تفاوت جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان چیست؟
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که جرمگیری (Scaling) و تسطیح سطح ریشه (Root Planing) عمل یکسانی هستند؛ در حالی‌که این دو تکنیک اهداف و مراحل متفاوتی دارند. به‌طور کلی باید گفت تسطح سطح ریشه مرحله درمانی عمیق‌تر و تخصصی‌تری در مقایسه با جرمگیری است. در جدول زیر تفاوت‌های بیشتری از این دو روش می‌بینید:
| ویژگی‌ها | جرمگیری | تسطیح سطح ریشه |
|---|---|---|
| هدف اصلی | حذف جرم و پلاک از سطح دندان و لبه لثه | صاف‌کردن سطح ریشه و حذف باکتری‌های زیر لثه |
| هدف بلندمدت | پیشگیری از التهاب لثه و پوسیدگی | درمان بیماری پریودنتال و کمک به اتصال مجدد لثه به ریشه |
| عمق پاکسازی | سطحی (تا زیر خط لثه) | عمقی (ریشه دندان و پاکت‌های لثه‌ای) |
| ابزار موردنیاز | ابزار دستی و اولتراسونیک | ابزار دستی تخصصی برای پاکسازی و صاف‌کردن سطح ریشه |
| تخصص لازم | دندانپزشک عمومی یا بهداشت‌کار دهان | معمولاً نیاز به درمان توسط متخصص بیماری‌های لثه |
فرایند این دو عمل نیز جداگانه است؛ اما می‌توانند پشت سر هم انجام شوند.
در کنار تسطیح ریشه ممکن است نیاز باشد جرم گیری کامپوزیت دندان انجام شود تا سلامت لثه و دوام درمان تضمین شود.
چه کسانی به جرم گیری عمیق نیاز دارند؟
افرادی که دچار بیماری متوسط تا شدید لثه (پریودنتیت) هستند، به جرمگیری عمیق و تسطیح سطح ریشه نیاز دارند. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها به زیر خط لثه نفوذ کرده، بین لثه و دندان پاکت‌هایی عمیق ایجاد کنند. در این شرایط، تنها جرمگیری سطحی کافی نیست و باید با پاکسازی عمقی ریشه‌ها و صیقل‌دادن آن‌ها، از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
مهم‌ترین نشانه‌هایی که ممکن است نشان‌دهنده نیاز به این نوع درمان باشند عبارتند از:
- بوی بد دهان دائمی
- حساسیت لثه به لمس
- التهاب یا قرمزی شدید لثه‌ها
- احساس لق‌شدن یا جابجایی دندان‌ها
- خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا غذا خوردن
- عمق پاکت لثه بیش از ۳ میلی‌متر در معاینات دندانپزشکی
عوارض بیماری مزمن پریودنتال
اگر بیماری مزمن پریودنتال درمان نشود با عوارض زیر همراه است:
- از دست رفتن استخوان و بافت
- از دست رفتن دندان
- لق‌شدن دندان‌ها
- حرکت دندان‌ها
جهت مشاوره و رزرو نوبت دندانپزشکی جهت جرمگیری دندان با کلینیک دکتر وفا تماس (02188764412) بگیرید.
عوامل موثر بر بیماری مزمن پریودنتال
برخی از عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند عبارتند از:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان
- مصرف سیگار و سایر دخانیات
- سایر بیماری‌های پزشکی
- تغییرات هورمونی
- سابقه خانوادگی
- تغذیه نامناسب
- سن بالا
یکی از دلایل تأکید بسیار زیاد بر نخ دندان در کنار مسواک، پیشگیری آن از ابتلا به بیماری مزمن پریودنتال است. چراکه دسترسی بیشتری به باکتری‌های موجود در فاصله میان لثه و دندان دارد و آن‌ها را پاکسازی می‌کند. در نتیجه دیگر نیازی به جرم گیری دندان و تسطیح سطح ریشه برای پاک‌کردن عمیق آن‌ها ندارید.
بیشتر بدانید: نجات دندان‌ها از تحلیل لثه با جرمگیری و تسطیح ریشه
هزینه تسطیح سطح ریشه دندان چقدر است؟
قیمت تسطیح سطح ریشه دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمی‌توان برای همه افراد میزان ثابتی در نظر گرفت. این عوامل عبارت‌اند از:
- موقعیت کلینیک در شهر
- تجربه و تخصص دندانپزشک
- شدت و میزان جرم موجود روی دندان‌ها
- تعداد دندان‌هایی که نیاز به جرم گیری دارند
- نوع جرمگیری (سطحی یا عمقی / همراه با تسطیح ریشه)
برای اطلاع از قیمت جرمگیری دندان و تسطیح سطح ریشه با توجه به شرایط دندانپزشکی شما و رزرو نوبت، می‌توانید با ما در کلینیک دکتر وفا تماس (02188764412) بگیرید.
فرایند تسطیح سطح ریشه دندان دقیقاً چگونه است؟
فرایند جرمگیری عمیق یا همان (Scaling & Root Planing) معمولاً طی یک یا دو جلسه انجام می‌شود و بسته به شدت بیماری لثه، بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه زمان می‌برد. این درمان شامل مراحل زیر است:
- بی‌حسی موضعی: برای جلوگیری از احساس درد، لثه‌ها با بی‌حسی موضعی کاملاً بی‌حس می‌شوند.
- پاکسازی زیر لثه (Scaling): با استفاده از ابزار دستی یا اولتراسونیک، پلاک و جرم‌های تجمع‌یافته در زیر خط لثه حذف می‌شوند.
- تسطیح سطح ریشه (Root Planing): دندانپزشک سطح ریشه را صاف می‌کند تا باکتری‌ها نتوانند مجدداً به آن بچسبند و لثه بتواند به دندان متصل شود.
- دارو: در صورت نیاز ممکن است آنتی‌بیوتیک موضعی در پاکت‌های لثه‌ای تزریق شود یا داروی خوراکی برای پیشگیری از عفونت تجویز گردد.
پزشک ممکن است برای ارزیابی بهتر، قبل از آغاز درمان، تصویربرداری پریودنتال انجام دهد تا عمق پاکت‌های لثه را به‌دقت مشخص کند.
هرچند وقت یکبار نیاز به انجام این پروسیجر دارم؟
در حالت ایده آل فقط یک بار به جرم گیری نیاز پیدا می‌کنید. بعد از اولین بار جرمگیری، می‌توانید با رعایت موارد از بیماری مزمن پریودنتال پیشگیری کنید:
- مسواک‌زدن مرتب
- رعایت رژیم غذایی سالم
- استفاده روزانه از نخ دندان
- پرهیز از مصرف سیگار و دیگر دخانیات
علاوه بر موارد بالا در صورتی که مبتلا به بیماری خاصی هستید، برای کنترل آن و پیشگیری از درگیری مجدد دندان‌ها با پزشک خود مشورت کنید.
برای مشاوره و رزرو وقت از یکی از راه‌های زیر اقدام کنید.
"*" indicates required fields
پایگاه معتبر پزشکی Healthline نیز همین موارد را تأکید می‌کند:“You should resume normal oral care procedures after your teeth scaling and root planing. This includes brushing your teeth at least two times a day and flossing regularly. You should also eat a healthy, balanced diet and see your dentist for regular cleanings to prevent the condition from returning.”
«پس از انجام جرمگیری و تسطیح ریشه دندان، باید مراقبت‌های معمول دهان و دندان را ادامه دهید. این مراقبت‌ها شامل مسواک‌زدن حداقل دو بار در روز و استفاده از نخ دندان به‌صورت منظم است. همچنین باید یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و برای نظافت دوره‌ای دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید تا دوباره مبتلا به این بیماری نشوید.»
پاکسازی دقیق دندان‌ها با تسطیح سطح ریشه چه مزایایی دارد؟
جرمگیری دندان و تسطیح سطح ریشه باکتری‌های عامل بوی بد دهان را از بین می‌برد. علاوه بر این با مزایای زیر همراه است:
- سلامت بیشتر دهان و دندان
- جلوگیری از افتادن دندان و تحلیل لثه
- کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های جدی لثه
یکی دیگر از مهم‌ترین مزایای جرم گیری دندان افزایش سلامت کلی بدن است، که به‌دلیل جلوگیری از گسترش باکتری‌های دندان به سایر نواحی بدن از طریق خون اتفاق میفتد.
خطرات یا عوارض تسطیح سطح ریشه چیست؟
بعضاً عوارضی در حین انجام این پروسه یا بعد از آن بروز می‌کند، شامل:
- عفونت دهان
- لق‌شدن دندان‌ها
- خونریزی غیرطبیعی
- درد دندان هنگام لمس
- حساسیت دندان نسبت به گرما یا سرما
- تحلیل لثه در صورت متورم‌بودن قبل از جرم گیری
احتمال ایجاد هر یک از این عوارض بستگی به شرایط پزشکی شما و مهارت دندانپزشکی در انجام پروسیجر دارد.
بیشتر بخوانید: آیا جرم گیری دندان را خراب می‌کند؟
دوران نقاهت پس از جرم گیری عمیق چقدر طول می‌کشد؟
اکثر افراد در همان روز به فعالیت‌های عادی خود بازمی‌گردند. جرم گیری دندان و تسطیح ریشه بسیار کم تهاجمی‌تر از سایر درمان‌های بیماری لثه است و نیازی به برش یا بخیه در طول آن وجود ندارد. بعد از آن نیز اگر دندان‌درد نداشته باشید، می‌توانید هر چیزی که دوست دارید بخورید یا بنوشید.
بعد از پکسازی عمیق دندان چگونه از دندان و لثه مراقبت کنیم؟
پس از انجام جرمگیری عمیق و تسطیح سطح ریشه، رعایت مراقبت‌های خانگی نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و پیشگیری از بازگشت بیماری پریودنتال دارد. توصیه می‌شود:
- از نخ دندان استفاده کنید: روزانه برای پاکسازی نواحی بین دندانی
- مسواک بزنید: حداقل دو بار در روز، با مسواک نرم و تکنیک صحیح
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید: مواد مغذی به ترمیم بافت لثه کمک می‌کنند
- از مصرف دخانیات پرهیز کنید: سیگار مهم‌ترین عامل بازگشت بیماری لثه است
- دهان‌شویه ضدباکتریایی: در صورت توصیه دندانپزشک، استفاده از دهان‌شویه کلرهگزیدین
- ویزیت‌های دوره‌ای: طبق برنامه پزشک، برای چکاپ عمق پاکت‌ها و جرم‌گیری‌های سطحی نگهدارنده
چه علائمی پس از جرمگیری عمیق نیاز به بررسی فوری توسط دندانپزشک دارند؟
در حالی که بیشتر بیماران پس از جرمگیری عمیق بهبودی بدون مشکل را تجربه می‌کنند، در صورت بروز علائم زیر لازم است فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- خونریزی شدید و مداوم: بیشتر از حد انتظار و بی‌وقفه
- تب یا علائم عفونت عمومی: مانند بی‌حالی، بدن‌درد یا لرز
- درد شدید یا غیرقابل‌تحمل: به‌ویژه اگر با دارو کنترل نشود
- تورم شدید یا ادامه‌دار لثه‌ها: که پس از ۲۴ ساعت کاهش نیابد
- بوی بد دهان ماندگار: که با رعایت بهداشت هم کاهش نمی‌یابد
در صورت مشاهده هر یک از موارد بالا، مشاوره فوری با دندانپزشک ضروری است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
دکتر خشایار وفا، بهترین دندانپزشک تهران برای جرمگیری عمیق دندان و تسطیح سطح ریشه
دکتر خشایار وفا بیش از 11 سال است که با هدف ارتقای سلامت دهان و دندان بیماران در تهران فعالیت می‌کند. ایشان در کلینیک خود با بهره‌گیری از دانش روز دنیا خدمات زیر را انجام می‌دهند:
- درمان ریشه دندان یا عصب کشی
- جرمگیری و تسطیح سطح ریشه
- ایمپلنت دندان، خدمات روکش دندان و خدمات بریج دندان
- اصلاح طراحی لبخند
محل فعالیت ایشان در محله سهروردی شمالی تهران می‌باشد. برای گرفتن نوبت جهت معاینه و جرمگیری دندان با ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر وفا تماس (02188764412) بگیرید.
4 دیدگاه دربارهٔ «جرمگیری عمیق دندان و تسطیح سطح ریشه»
من دندون‌هام خیلی حساسه و هر بار مسواک می‌زنم درد می‌گیرن، برای همین از جرمگیری دندون می‌ترسم. شنیدم که بعضیا میگن جرم گیری دندان درد دارد مخصوصاً برای کسایی که دندون حساس دارن. از طرفی، نگران عوارض جرم گیری دندان مثل تحلیل لثه هم هستم. اگه کسی دندون حساس داشته و تجربه‌اش رو داره، لطفاً بگه چه مراقبت های بعد از جرم گیری دندان رو باید رعایت کنم؟
سلام خدمت شما؛
نگران نباشید، با روش‌های ما حین جرمگیری دردی حس نمی‌کنید. اتفاقاً این کار از تحلیل رفتن لثه جلوگیری می‌کنه و به سلامت دندون‌ها کمک زیادی می‌کنه.
من شنیدم جرمگیری باعث میشه دندون‌هام لق بشه واسه همین همش می‌ترسم بیام برای جرمگیری و تسطیح ریشه دندان واقعا اینی که میگن اتفاق میفته؟
نه اینطور نیست، جرم گیری دندون رو لق نمی‌کنه، فقط جرم و رسوبی که مثل چسب به دندون و لثه چسبیده رو برمی‌داره. اگه بعدش حس کردین کمی لق شده، یعنی جرم قبلاً دندون رو نگه داشته بوده و لثه آسیب دیده. با جرمگیری و مراقبت، لثه دوباره سلامت میشه و دندون محکم‌تر میمونه.